10 impactmakers voorbereid op De Code Sociale Ondernemingen

In drie sessies werden MuZIEum, Studio Jux, BlueCity Lab, De Groene Afslag, De Altijd Werkplaats, Blooming Bakery van Stichting Future Factory, Oma’s Soep, Makers Unite, Fun Forest en Sea Ranger Service ondergedompeld in de Code Sociale Ondernemingen. De Code Sociale Ondernemingen is hét instrument voor herkenning en erkenning van sociale ondernemingen. De leidende principes van sociaal ondernemen staan hierin centraal, als ondernemer kun je ervoor kiezen invulling te geven aan die principes. Wanneer een onderneming vervolgens is opgenomen in het Register, kan iedereen – van consument tot overheid en van medewerker tot investeerder – zien dat het, tot diep in de vezels van de bedrijfsvoering, gaat om een sociale onderneming.

Het pad bewandelen met een Theory of Change
Het eerste principe van de Code is missie, en daar begon de eerste sessie dan ook mee. Trainer Selma Steenhuisen, die de sessies begeleidde vanuit Social Enterprise NL, lichtte toe hoe een Theory of Change de missie kan ondersteunen. Ze startte met een prikkelend voorbeeld. “Toen werd ontdekt dat je van oude petflessen fleecetruien kon maken, leek dat een heel mooie vorm van recycling. Al snel overtrof de vraag naar fleecekleding echter de capaciteit van beschikbare gebruikte petflessen. En dus werden er nieuwe petflessen geproduceerd, met als enige doel direct te worden verwerkt tot fleecetruien. En nóg weer later bleek dat het wassen van fleece veel microplastics loslaat in de wasmachine. Het oorspronkelijke doel: om plastic aan de natuur te onttrekken, werd niet behaald – integendeel. Dit geeft maar aan dat het belangrijk is om jezelf te blijven toetsen, te leren van de wetenschap en nieuwste inzichten.” Deelnemer MuZIEum heeft al een Theory of Change ontwikkeld. Heleen Vermeulen, directeur van MuZIEum: "Je begint vanuit een ideëel idee en de Theory of Change helpt om te downsizen, je pad te bewandelen. En het helpt: bij een fondsenaanvraag of gesprek met stakeholders geeft het focus."

Concretiseren en groeien middels de Code
Naast trainer Selma Steenhuisen, werd er tijdens één van de sessies ook ruimte gegeven aan een gastspreker: Marlies Franssens, inspiratiemaker bij Squarewise, tevens deelnemer aan het Register Sociale Ondernemingen. Marlies: “Wat wij leuk vonden aan de Code, is het idee dat je daarbinnen kunt groeien. We liepen wel tegen sommige praktische vragen over de Theory of Change aan, maar daarvoor hebben we hulp ingeroepen van Avance Impact. Vanaf 2020 willen we onze startgesprekken met opdrachtgevers gaan voeren op basis van impact. We proberen dat nu al te doen bij afsluiting van projecten, maar er zit nog geen goede continuïteit in. Soms helpt de Code in discussies met leveranciers: ook bij hen levert het bewustwording op. De drijfveer om deel te nemen aan de Code was voor ons op de eerste plaats intrinsiek. Natuurlijk voegt het iets toe aan je uitstraling, maar ook intern weten mensen beter waar ze staan. Bij vragen kunnen we die beter beantwoorden.”

Overige zaken die aan bod kwamen tijdens de sessies, waren stakeholderbeleid en financieel beleid. Wie zijn de relevante stakeholders in het licht van de geformuleerde missie, en op welke wijze gaan de ondernemers het gesprek aan met deze stakeholders? En hoe ziet het financieel beleid eruit, hoe maakt de onderneming een gebalanceerde afweging tussen impact en financieel resultaat? De deelnemers brachten hun eigen case in, en zetten samen een vervolgstap richting een nog steviger ‘impact first’ beleid.

Op naar de volgende stap
Woensdag 11 december jongstleden werd het leertraject afgesloten op de locatie van één van de deelnemers, De Groene Afslag, in Laren. Sommige deelnemers staan al in de startblokken voor hun aanmelding voor de Code. Maar het traject heeft meer geboden dan dat. De principes van de Code vormen een leidraad voor de groei van je onderneming: het biedt een duidelijk perspectief op de volgende stap naar professionalisering. En de uitwisseling die tijdens het traject tussen de ondernemers heeft plaatsgevonden, vertegenwoordigt een waarde op zich. Effie Baert, manager bij Sea Ranger Service: “Het was tof om de andere ondernemers te ontmoeten. Vooral op de laatste dag hebben we echt elkaars bedrijven leren kennen. Ik heb inspiratie opgedaan om aan de slag te gaan met ons loonbeleid en we gaan ons zeker aanmelden voor de Code. Ik ben verbaasd hoe ver we eigenlijk al zijn.” Heleen Vermeulen van MuZIEum concludeerde: “De Code gaat echt over waar wij mee bezig zijn.” En dat is, naast herkenning en erkenning van de sociaal ondernemers, precies de doelstelling van de Code en het leertraject; om sociaal ondernemers te ondersteunen een volgende stap te maken naar groei en professionalisering.