Scriptie over sociaal ondernemerschap?

Steeds meer studenten schrijven hun scriptie over sociaal ondernemerschap. Een ontwikkeling die wij toejuichen en stimuleren met onder andere de Social Enterprise Scriptieprijs.

Om de scripties van studenten nog beter aan te laten sluiten bij vragen die spelen in het veld heeft Social Enterprise NL een aantal onderwerpen geselecteerd waarvan wij denken dat het relevant is als hier meer onderzoek naar wordt gedaan.

Toekomst community enterprises Nederland
Nederland kent relatief weinig community enterprises; sociale ondernemingen die zich inzetten voor een wijk, buurt, gemeenschap of dorp. Bijvoorbeeld door zelf een buurthuis of zwembad te beheren, of een onrendabel verzorgingshuis een nieuw businessmodel te geven. Vaak komen daar diensten bij voor mensen die dat zelf niet kunnen betalen, zoals autodelen, taallessen of activiteiten voor hangjongeren. Of een winkel/lunchroom te starten in dorpen waar niets meer is. Dit terwijl gemeenten minder budget hebben om faciliteiten in stand te houden en community enterprises in andere landen laten zien dat ze voorzieningen dichter bij de burger en goedkoper kunnen organiseren. Waarom blijft deze ontwikkeling in Nederland nog achter? 

Impact first betekent ‘finance second’, maar hoe wordt dat vorm gegeven
De eventuele dividenduitkering van een sociale onderneming naar haar aandeelhouders is een onderwerp van discussie, een eerste reflex is meestal ‘finance second’ betekent een dividendbeperking of zelfs not-for-profit wat bijvoorbeeld Mohammad Yunus voorstaat. Dan is daar tenminste geen discussie over, maar dan is ook het aantrekken van risicodragend kapitaal niet mogelijk. Een sociale onderneming maakt al extra kosten om haar missie te bereiken, bijvoorbeeld door een leverancier uit een ontwikkelingsland ver boven de marktprijs te betalen zoals Tony’s Chcolonely doet. Hierdoor heeft de onderneming al een lagere winst, en is het misschien onlogisch om de ondernemer ook nog eens een dividendbeperking op te leggen. En hoe zit het eigenlijk met salaris en ander kosten als je ‘finance second’ bent? 

Reshoring meets circulariteit
Nederland staat voor twee grote uitdagingen: banen voor de onderkant van de arbeidsmarkt en het tegengaan van klimaatverandering en andere milieuvervuiling zoals de plastic soup. De oplossingen kunnen elkaar versterken. Door het hergebruik van spullen en grondstoffen te koppelen aan werk voor mensen met een arbeidsbeperking. Van recycling tot upcycling. Dat gebeurt nu al door Kringloopwinkels en bedrijven als Roetz Bikes, Greenfox en Rotterzwam. Deze circulaire modellen zijn moeilijk op te schalen door de hoogte van ons minimumloon, nieuwe import uit Azië is in de regel goedkoper omdat men daar voor een fractie van ons minimumloon werkt. Werk creëren voor de onderkant van de arbeidsmarkt is van groot belang voor het milieu maar ook voor de BV Nederland, immers, we hebben ruim een miljoen mensen in uitkeringen die kunnen werken, en die nu ook geld kosten. Via deze scriptie willen we de ‘true price’ van een aantal bestaande circulaire modellen laten zien en van een aantal niet-bestaande modellen (die kennelijk niet levensvatbaar zijn). Vanuit die cases willen we kijken wat de rol van de wet- en regelgeving is, waar deze barrières opwerpt, en wat de overheid zou kunnen doen om deze ontwikkeling te faciliteren. 

Wat kan je van Social Enterprise NL verwachten?
Wij zijn voor jouw scriptie geen officiële opdrachtgever. Onze rol is, naast het aandragen van interessante onderwerpen, meedenken over de uitwerking van het onderzoek en waar mogelijk ons netwerk inzetten voor bijvoorbeeld expert-interviews. Wij kunnen echter niet garanderen dat iedereen mee kan werken aan een interview. Met name de bekende social enterprises krijgen veel interviewverzoeken en kunnen niet overal aan meewerken.

Wil je met een van deze onderwerpen aan de slag? Neem dan contact op met Stefan Panhuijsen via stefan@social-enterprise.nl.

Met een ander onderwerp aan de slag? Bekijk dan hier ter inspiratie welke scripties eerder werden genomineerd voor de Social Enterprise Scriptieprijs.