Artikelen

Buy Social Blog: hoogleraar inkoop Bart Vos

Bart Vos is sinds 2003 NEVI hoogleraar Inkoopmanagement aan de Universiteit van Tilburg, met maatschappelijk verantwoord inkopen (MVI) als een van zijn speerpunten. Alhoewel dit een steeds belangrijker thema is, komt het vliegwiel nog onvoldoende los.

Gepubliceerd op 6 december 2016

Bart Vos is sinds 2003 (NEVI) hoogleraar Inkoopmanagement aan de Universiteit van Tilburg, met maatschappelijk verantwoord inkopen (MVI) als een van zijn speerpunten. Alhoewel dit een steeds belangrijker thema is, komt het vliegwiel nog onvoldoende los. Toch zijn er positieve ontwikkelingen. ‘Het begint door te dringen dat inkoop echt invloed heeft op arbeidsomstandigheden of energieverbruik.'

MVI voor ieder bedrijf anders
‘Maatschappelijke betrokkenheid in het inkoopvak staat nu veel meer op de kaart dan toen ik begon. In die tijd waren de reacties niet bepaald enthousiast. Men vond het toen echt nog iets voor geitenwollensokkentypes. Bedrijven realiseren zich nu dat maatschappelijke betrokkenheid een integraal onderdeel van hun business kan zijn. En de vertaling daarvan is voor ieder bedrijf anders. Een groot Nederlands bouwbedrijf heeft zijn maatschappelijke betrokkenheid vertaald in concrete speerpunten: het verminderen van CO2 uitstoot, duurzaam omgaan met materialen en de veiligheid van hun werknemers waarborgen.’

Duurzaamheid werkt
Het begint ook steeds duidelijker te worden dat duurzaamheid ook echt ‘werkt’, volgens Vos. ‘De bedrijven uit de Dow Jones Sustainability Index presteren financieel beter dan bedrijven daarbuiten. Ook is er een verband met het innovatieve vermogen van bedrijven. Je kan niet aan maatschappelijk inkopen doen, zonder innovatief te zijn. En dan bedoel ik niet per se het ontwikkelen van nieuwe producten of diensten, maar het kan ook gaan om proces-innovatie. MVI betekent namelijk dat het inkoopproces echt op een andere manier moet worden vormgegeven.’

De sleutel ligt bij bedrijven
Er zijn drie groepen die invloed hebben op verdere groei van MVI. Vos: ‘In de eerste plaats het management van (grote) bedrijven. Daarvan zijn Polman (Unilever) en Sijbesma (DSM) goede voorbeelden. Daarnaast de werknemers zelf, dus van onderop. En als derde kan druk van buitenaf een rol spelen, via klanten of pressiegroepen. Ik vind dat de sleutel uiteindelijk bij de bedrijven zelf ligt. Dat ze zelf zeggen: maatschappelijke waarde meewegen bij inkoop vinden wij belangrijk.’

De businesscase van maatschappelijk verantwoord inkopen is wel te maken, volgens Vos. ‘Het punt is dat de voordelen vaak ergens anders in de organisatie liggen, bijvoorbeeld in de vorm van lagere energiekosten in de productie. Het is dus cruciaal om goed na te denken over de manier om kosten en baten in de organisatie te verdelen.’

Focus van inkopers verandert
‘Het traditionele beeld van inkopers is dat ze alleen maar op de prijs letten en in risico’s denken. Dat komt nog steeds wel voor en is ook niet verwonderlijk: 60-70% van de waarde van een product wordt bepaald door de inkoop.’ Toch is deze gedachtegang wel aan het veranderen, volgens Vos. ‘Het begint eindelijk door te dringen dat je met inkoop ook impact kunt hebben en dat je bijvoorbeeld iets kunt doen aan arbeidsomstandigheden of energieverbruik.’

Complex vraagstuk
'Ik ben al twaalf jaar bezig met dit onderwerp en een hoop dingen zijn in positieve zin veranderd. Qua inkoop denk ik we hier in Nederland namelijk best hard gaan, in vergelijking met andere landen. Veel Nederlandse organisaties, privaat en publiek, zijn inmiddels wel actief bezig met MVI. Verder is er bij de ontwikkeling van de ISO 20400 standaard op het gebied van duurzaam inkopen duidelijk een voortrekkersrol weggelegd voor de Nederlandse inkoopvereniging (NEVI). Maar MVI blijft een complex vraagstuk. Zo zijn er in de Engelstalige literatuur alleen al dertig tot veertig definities van ‘sustainable procurement’. Mijn grootste frustratie is toch wel dat het vliegwiel dan wel draait, maar wat mij betreft nog niet snel genoeg. Met dit onderwerp denk ik: “Kom op, het gaat ook om onze leefomgeving, onze toekomst en die van onze kinderen”.’

Tips voor inkopende organisaties

  • Zorg ervoor dat de inkoopafdeling goed in contact staat met de MVO manager. Het is voor een thema als MVI heel evident dat die zouden moeten samenwerken, maar dat gebeurt nog lang niet altijd.
  • Maak een keuze voor de thema’s die passen bij het bedrijf en waar je echt het verschil kunt maken, omdat je daar een substantiële inkoopvraag hebt. Voor andere inkoopthema’s kan een bedrijf dan voldoen aan de geaccepteerde standaarden.
  • Communiceer over MVI successen, maar ook over initiatieven die (nog) niet de gewenste resultaten hebben opgeleverd.

 

Lees ook de Buy Social Blog: Annatommie mc en Cycloon.

trefwoorden:

buy inkoop MVI sociaal social

Meld je aan voor onze nieuwsbrief!

Contact

Cabralstraat 1
1057 CD Amsterdam
info@social-enterprise.nl

 

Route

 

 

KVK-nummer: 54772028

BTW nummer: NL8514.34.447.B01

Founding partners:

 

  • PwC-logo-wit.png
  • logo stichting doen.png
  •